ผมมองเห็นอะไรจากการทำเว็บนิยายออนไลน์ (เล่นๆ) มาเกือบ 5 ปี

อย่างแรกเลยก็คือ ถ้าเว็บไม่สวย ระบบไม่ดีกว่าเจ้าเดิมในตลาด เราจะแข่งขันยาก เพราะอย่าลืมว่าเนื้อหาบนเว็บ หลักๆ เราได้จากนักเขียน ดังนั้นนักเขียนอยู่ไหน คนอ่านก็อยู่นั่น ในทางกลับกันเมื่อมีเนื้อหาเยอะ คนอ่านก็จะไปรวมตัวกันอยู่พื้นที่นั้นด้วยเช่นกัน

ซึ่งอย่าลืมว่า ยิ่งระบบทำความเข้าใจได้ง่ายมากแค่ไหน โดยเฉพาะระบบลงเนื้อหา ระบบขาย ระบบตรวจสอบข้อมูลของนักเขียน รวมถึงระบบการซื้อ ถ้ามันง่าย โอกาสที่เราจะดึงคนมาก็จะเพิ่มขึ้น เพราะเขามองว่าระบบใช้ง่ายกว่าเจ้าเดิม ดีกว่าเจ้าเดิม คนเขาก็จะชักชวนกันมา

อีกจุดหนึ่งที่คิดว่าละเลยไม่ได้ก็คือ คนเราชอบความอิสระ เช่นสมัครสมาชิกแล้วใช้งานระบบเว็บไซต์ส่วนใหญ่ได้เลย (อาทิลงนิยาย ขายนิยาย) ได้เลย โดยไม่ต้องรอผู้ดูแลอนุมัติ อันนี้ก็จำเป็น เพราะถ้าเราไม่เปิดพื้นที่ตรงนี้อิสระ แล้วนักเขียนต้องรอ อันนี้นักเขียนก็จะไม่ชอบ เพราะมองว่ามันยุ่งยาก และเสียเวลา และเว็บที่ทำระบบแบบนี้จะเงียบ

สรุปง่ายๆ ก็คือ ระบบต้องดี ต้องใช้ง่าย UI ต้องสวย ดูดีเป็นมาตรฐาน ถึงจะเรียกคนมาใช้งานได้

แต่แค่นั้นมันยังไม่จบ เพราะว่าเว็บเราไปพึ่งพาเนื้อหาจากภายนอกจนเกินไป ในกรณีที่ไม่มีเนื้อหาจากภายนอก (นักเขียนที่มาลงงาน) เว็บไซต์ก็จะไม่มีอะไรเลย หรือแม้ว่าจะมีเนื้อหา แต่เรื่องคนซื้ออาจจะเป็นปัญหา เนื่องจากเนื้อหาของเรา ไปซ้ำกับเจ้าใหญ่ๆ ในตลาด

แล้วทำไมเนื้อหาของเราถึงจะไปซ้ำกับเจ้าใหญ่ในตลาด?

คำตอบก็ง่ายๆ เพราะนักเขียนส่วนใหญ่ ก็จะเลือกลงขายงานในเว็บใหญ่ๆ ดังๆ ที่เป็นเจ้าตลาดก่อนอยู่แล้ว ดังนั้นกว่าจะมาถึงเว็บเรา คนอ่านก็อาจจะอุดหนุนที่แพลตฟอร์มเหล่านั้นก่อน หรือไม่ต่อให้เห็นเนื้อหานั้นๆ อยู่ในเว็บเรา เขาก็ยังจะไปซื้อที่เจ้าตลาดอยู่ดี เพราะความคุ้นเคยในตัวระบบ รวมถึงยอดเงินใน ID ที่มีพร้อมซื้ออยู่แล้ว เพราะถ้าจะมาซื้อเว็บเรา เขาก็จะต้องเติมเงินเข้าไป ซึ่งบางคนอาจจะมองว่าไม่ค่อยสะดวก

แล้วแบบนี้ควรทำอย่างไร?

จะว่ายากก็ยาก จะว่าง่ายก็ง่าย เพราะสิ่งที่เราควรคำนึง คือการมีเนื้อหาเฉพาะที่เป็นของเราเอง เพื่อเป็นตัวชูโรงและเป็นสิ่งดึงดูดให้คนเข้ามาที่เว็บของเรา ไม่ว่างานนั้นจะเป็นงานที่ทำข้อตกลงกับนักเขียนในประเทศ หรือเป็นงานที่ซื้อลิขสิทธิ์จากต่างประเทศเข้ามาแปลก็ตาม

ซึ่งเนื้อหาเฉพาะ หรือ Original Content ไม่ใช่เพียงเว็บเล็กๆ หรือเว็บเปิดใหม่ที่ควรทำ เพราะแม้แต่เว็บใหญ่ๆ ที่เป็นเจ้าตลาดก็ยังทำไม่ต่างกัน ดังที่เราจะเห็นได้ว่า เว็บนิยายในแต่ละค่าย มักจะมีเนื้อหาเฉพาะบางอย่างเป็นของตัวเอง บางเว็บก็ลงเนื้อหาให้อ่านเร็วกว่าที่อื่นๆ แต่ก็มีการนำงาน Original ของตัวเองไปลงเจ้าอื่นบ้างเหมือนกัน แต่จะช้ากว่า หรือบางที ก็มีให้อ่านเฉพาะในแพลตฟอร์มนั้นๆ ไม่ลงเจ้าอื่น แต่หลักๆ ก็คือต้องมี Original Content เป็นของตัวเอง เพื่อทำการตลาดและดึงคนเข้าเว็บ

แต่อย่างไรก็ตาม แม้ว่าเราจะมีเนื้อหาเฉพาะเป็นของตัวเอง ก็ใช่ว่าเราจะดึงคนเข้าเว็บได้ เพราะใช่ว่าเนื้อหาที่เราเลือกมา จะเจาะกลุ่มคนอ่านได้เสมอ คือทั้งหมดนี้ก็ยังเป็นความเสี่ยง คือต้องดูทิศทางตลาดด้วยเหมือนกัน ว่าจะต้องผลิตเนื้อหาลักษณะไหนออกมา ถึงจะตรงกับความต้องการของตลาดได้

ไม่ว่าอย่างไรก็ตาม การสร้างเนื้อหาเฉพาะมันคือค่าใช้จ่าย สำหรับแพลตฟอร์มไหนที่มีต้นทุนสูง คงจะลงทุนในด้าน Original Content ได้ไม่ยากสักเท่าไหร่ แต่สำหรับแพลตฟอร์มเจ้าเล็กที่ไม่มีต้นทุน ก็คงเป็นปัญหาไม่น้อยเลยล่ะ

เว็บนิยาย เป็นเว็บที่เน้นขายเนื้อหาที่เป็นเรื่องราว ดังนั้นคนที่สนใจทำเว็บแนวนี้ คงต้องคิดดูให้ละเอียดว่า เราจะทำยังไงให้เนื้อหาและเรื่องราวของเราขายในตลาด และดึงคนเข้าไปที่เว็บของเราได้

เชื่อว่าคงมีนักเขียนไม่มากก็น้อยแหละ ที่เคยคิดอยากจะทำเว็บนิยายเป็นของตัวเองบ้าง แต่ผมพูดจากใจเลยว่า "คิดดีๆ ครับ" เพราะถ้าคุณทำเว็บของตัวเองขึ้นมาเมื่อไหร่ สิ่งที่จะเกิดขึ้นคือ เวลาเขียนนิยายน้อยลงแน่นอน ไม่ก็ไม่มีอารมณ์เขียนนิยาย เพราะต้องมาเปลืองความคิดไปกับเว็บไซต์ของตัวเอง ไม่ว่าจะเป็นการโปรโมทเว็บ การเชิญชวนนักเขียนท่านอื่น การดูแลลูกค้า การปวดหัวกับระบบของเว็บไซต์ ยิ่งถ้าคุณไม่มีความรู้เรื่องเว็บไซต์เลย พูดได้คำเดียวว่าหนักแน่นอน เพราะจะต้องเอาปัญหาของระบบที่อาจจะรวน หรืออาจจะมีปัญหาไปคุยกับบริษัทหรือทางนักพัฒนาอิสระที่มาทำระบบให้กับเรา

อีกอย่างที่ต้องควรนึกถึงเลยคือ ถ้าตัวบุคคลหรือตัวบริษัทเขามีระยะเวลาซัพพอร์ตให้ชัดเจน การดูแลหลังการขายช่วงหนึ่งก็จะรวมอยู่ในการว่าจ้าง แต่ถ้าเกิดคนที่ทำเว็บให้เราเขาไม่ดูแลหลังการขาย หรือมันหมดระยะเวลาซัพพอร์ตไปแล้ว ไม่ว่าการที่เราจะต้องการแก้ไขระบบต่างๆ ก็ล้วนแต่ต้องมีค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมทั้งนั้น นอกซะจากว่าเว็บของเราจะมีทีมนักพัฒนาเป็นของตัวเอง (ซึ่งนั่นจะต้องทำกันเป็นลักษณะของบริษัทที่ใหญ่เป็นระบบพอสมควร) ด้วยอะไรหลายอย่างที่ไล่มา ผมถึงได้บอกว่า ถ้าเป็นนักเขียนทั่วไป การไม่ทำเว็บเป็นของตัวเองคือสบายใจสุดครับ

ส่วนตัวผมไม่ได้เดินทางสายนี้อย่างจริงจัง เพราะเดิมทีก็ไม่ได้หวังผลกำไรอะไรอยู่แล้ว โครงสร้างเว็บส่วนใหญ่ผมลงมือทำเองด้วยซ้ำ แม้อาจจะมีบางส่วนที่จำเป็นต้องให้นักพัฒนาท่านอื่นมาช่วยดูแล แต่ก็ลงทุนไม่สูง แต่สำหรับท่านใดที่สนใจในทางสายนี้ หรือมีเว็บของตัวเองที่เกี่ยวกับทางสายนี้อยู่แล้ว คงต้องคิดอย่างจริงจัง เพราะมันเป็นตัวชี้วัดว่า เว็บของเราจะยืนอยู่บนตลาดที่ไม่กว้างสักเท่าไหร่ในเมืองไทยแห่งนี้ได้หรือไม่ และอยู่ได้นานเท่าไหร่ และจะได้กำไรได้ยังไง จะทำเป็นอาชีพหลักได้ยังไง

หลายคนอาจจะสงสัยว่า ถ้าผมไม่หวังทำกำไรกับเว็บที่ทำอยู่ในปัจจุบัน แล้วจะมาทำเว็บไซต์ทำไม?

ทีแรกผมว่าจะไม่เล่าในบทความนี้ แต่เขียนมายาวขนาดนี้ เลยคิดว่าขอเล่าเลยก็แล้วกันครับ

ก่อนอื่น ผมบอกก่อนเลยว่า ผมเป็นคนพิการทางสายตา หรือคนตาบอดสนิทเลย ที่ใช้โปรแกรมเทคโนโลยีต่างๆ ได้ ก็เพราะโปรแกรมช่วยอ่านหน้าจอ อันนี้ถ้าอยากรู้เพิ่มเติม ไปหาได้จาก Google หรือเข้าไปหาที่ Blind living ครับ ผมเขียนบทความอธิบายไว้หมดแล้ว

ซึ่งเมื่อหลายปีที่แล้ว เว็บนิยายออนไลน์ต่างๆ ต่างพากันปรับระบบขนานใหญ่ ทำให้เกิดอุปสรรคในการเข้าถึงของคนตาบอด เรียกได้ว่าเว็บนิยายที่คนตาบอดอย่างผมเข้าถึงได้ มีน้อยลงไปทุกวัน ดังนั้นผมเลยต้องการจะหาพื้นที่ของตัวเอง ที่เรามั่นใจว่า มันจะมีนิยายให้คนตาบอดอย่างเราเข้าถึงได้แน่นอน ไม่ว่าจะเป็นในการเข้าถึงการลงเนื้อหา หรืออ่านเนื้อหา (สำหรับใครที่ไม่รู้ คนตาบอดเป็นนักเขียนก็มีเยอะนะเออ ผมด้วยคนหนึ่ง) ดังนั้นผมจึงมีความคิดเรื่องเว็บไซต์นิยายเป็นของตัวเอง แล้วเริ่มลงมือทำตั้งแต่ตอนนั้น

ก็ทำแบบงูๆ ปลาๆ มาเรื่อยๆ จนมีหน้าตาพอดูได้ ก็เมื่อในปี 2021 (เริ่มลองทำด้วยตัวเองตั้งแต่ปี 2018 ตอนนั้นเรียนปี 3 มั้งถ้าจำไม่ผิด) เรียกได้ว่าใช้เวลานานมากเลยแหละ เพราะตอนนั้นทำแบบไม่มีความรู้พื้นฐานใดๆ แถมผมตาบอดด้วย เลยงงๆ กับพวกรูปลักษณ์เว็บไซต์ หรือพวก UI ด้วยนั่นแหละ

ท้ายที่สุดก็ได้เว็บตัวเองสมใจ แถมคนตาบอดเข้าถึงแน่นอน แค่นี้ผมก็ดีใจมากแล้ว เพราะหลายๆ อย่าง ผมเลยไม่ได้หวังผลกำไรจากตรงนี้เท่าไหร่ แต่ถ้าได้มันก็ดี แต่คงยาก นี่ถ้าผมไม่มีงานประจำ ก็ยังไม่รู้เลยว่า เว็บจะรอดมาถึงวันนี้หรือเปล่า (ฮา)

ส่วนตัว ผมไม่คิดว่าเว็บที่ทำมันจะเดินมาถึงจุดนี้ เพราะแต่ก่อนมีแค่ตัวเองใช้งานเว็บของตัวเองอยู่คนเดียว แต่ตอนนี้ก็มีนักเขียนมาลงงานเรื่อยๆ ดังนั้น แม้ว่าพักหลังๆ สถานการณ์การเข้าถึงเว็บอ่านนิยายแพลตฟอร์มอื่น จะได้รับการแก้ไขไปบ้างแล้ว แต่ผมก็ยังเปิดเว็บที่ผมทำต่อไป

เอาจริงๆ จากใจ ผมไม่คิดจะเล่าอะไรแบบนี้ เพราะมันดูเหมือนว่า ผมเอาความตาบอดของตัวเองมาเรียกร้องความสนใจให้คนเข้าเว็บ แต่จะเก็บอะไรแบบนี้ไว้คนเดียวก็คันมืออยากพิมพ์ เลยไม่ใส่ข้อมูลไว้บน เขียนกัน แต่เอามายัดใส่ไว้ในบล็อกของตัวเองดีกว่า

สุดท้ายแล้ว ผมอยากจะบอกว่า ถ้าคุณคิดอยากจะทำเว็บแนวนิยายออนไลน์จริงๆ และมุ่งเน้นหวังผลกำไร คุณจะต้องมีอะไรที่แตกต่างจากเจ้าอื่น และหาวิธีมาดึงคนเข้าเว็บให้ได้ เพราะรายได้ของคุณมันอยู่ตรงคนอ่านนี่แหละ ถ้ามีเนื้อหา แต่ไม่มีคนกดซื้อ อันนี้ละแย่แน่นอน ส่วนเรื่องรายได้จากโฆษณา บอกแบบไม่โลกสวยเลยครับ ว่าไม่คุ้ม เพราะเดือนหนึ่งได้ถึง 300 บาทนี่ก็หรูแล้ว ดังนั้นคิดให้ดีครับ

วันนี้ว่างจากการอ่านนิยาย และงานหลัก เลยแวะมาเขียนให้อ่านกันเล่นๆ ครับ ก็หวังว่าคงเป็นประโยชน์กับใครที่สนใจทำเว็บแนวนี้ครับผม